Εμείς και η θρησκευτικότητά μας

Είναι γεγονός, από διεθνείς έρευνες, πως εμείς οι έλληνες φαινόμαστε σαν ένας απ’ τους πιο θρήσκους λαούς αυτού του Κόσμου. Φυσικά οι έρευνες αυτές δεν είναι έρευνες ιδιαίτερου «βάθους»και βασίζονται σε ερωτήσεις όπως: «Πιστεύετε στον Θεό;», ή «πηγαίνετε στην εκκλησία συχνά και πόσο;», με αποτέλεσμα να εκφράζουν μάλλον την διάθεση του ερωτώμενου, παρά την πραγματική κατάσταση. Για να μπορέσουμε λοιπόν να έχουμε μια καλύτερη εικόνα για μας τους ίδιους και την θέση μας απέναντι στη θρησκεία, θα πρέπει να αποκτήσουμε την ικανότητα να απαντάμε στο ερώτημα «τι είναι θρησκεία» και τι στην πραγματικότητα είναι «Χριστιανισμός»;
Παρά το γεγονός που μας θέλει όλους να γνωρίζουμε τις απαντήσεις στα παραπάνω ερωτήματα, είναι βέβαιο πως η φθορά των αιώνων έχει διαστρεβλώσει την «επίγνωση» που έχουμε γι’ αυτό το θέμα. Η δικαιολογημένη σύνδεση της Εκκλησίας με την θρησκεία έχει διαστρέψει πολλές από τις θέσεις μας απέναντι στη θρησκεία, μια και η στάση της Εκκλησίας –κύρια τα τελευταία χρόνια- έχει βοηθήσει πολύ σ’ αυτό. Είναι γεγονός πως η Εκκλησία στάθηκε για τη χώρα μας, περισσότερο μια κοινωνική, πολιτική και εθνική, παρά προσωπική μας υπόθεση, δεδομένης της αλήθειας που την θέλει να σφαγίασε επί Βυζαντίου, εκατομμύρια ειδωλολατρών ελλήνων και να έθαψε άλλους τόσους αρχαίους ελληνικούς ναούς ανεκτίμητης πολιτισμικής αξίας. Παρά λοιπόν την –κατά την γνώμη μου- φτωχή της προσφορά σε θρησκευτικό επίπεδο, της οφείλουμε σε μεγάλο ποσοστό, την εθνική μας συνοχή, την διατήρηση της γλώσσας μας και την απελευθέρωσή μας από τους Τούρκους, αφού αυτή στάθηκε ο συνεκτικός ιστός με την Τσαρική Ρωσία και φυσικά την Ρώσικη Εκκλησία.

Έτσι λοιπόν το σφιχταγκάλιασμά μας με την –σημερινή τουλάχιστον- Εκκλησία, μας οδήγησε μοιραία, μακρυά απ’ αυτήν την ίδια την θρησκεία, μια και η τελευταία μιλάει για τις υποχρεώσεις μας απέναντι στον εαυτό μας και τους συνανθρώπους μας, ενώ η Εκκλησία ασχολείται κύρια με την πλάνη των υποχρεώσεών μας απέναντι στον Θεό.
Μα αλλοίμονο. Όπως τα παιδιά δεν έχουν παρά ηθικές υποχρεώσεις απέναντι στους γονείς τους, το ίδιο δεν είναι λογικό και για τους ανθρώπους; Η ύπαρξη πολλών χιλιάδων εκκλησιών σ’ ολόκληρη τη χώρα, δεν σηματοδοτεί τον βαθμό της θρησκευτικότητας των ελλήνων. Σηματοδοτεί τον βαθμό θρησκοληψίας και φοβίας τους απέναντι στον Θεό, ενώ παράλληλα αποτέλεσε και μια προσπάθεια επιβίωσης της θρησκείας μέσα στην τουρκική κατοχή. Ο ρόλος του Θεού όμως πρέπει και είναι άλλος. Ακόμη και η παραδοχή πως ο Ιησούς επιλεκτικά ήταν δηλαδή ο Υιός του Θεού, δεν μας αποκλείει ίσως το δικαίωμα να πιστέψουμε πως και εμείς, ένας-ένας χωριστά έχουμε το ίδιο δικαίωμα. δηλαδή, να είμαστε κι’ εμείς παιδιά του ίδιου Θεού;
Μιλώντας πρακτικά λοιπόν, η Εκκλησία παρά την παρακμειακή της σημερινή της στάση, μας είναι τελικά απαραίτητη για την προστασία των εθνικών μας αξιών, ενώ η πίστη μας στην δύναμη του Καλού, είναι απόλυτα απαραίτητη για την προστασία της προσωπικής μας, αλλά και της εθνικής μας ψυχικής ακεραιότητας! Και αυτό το τελευταίο, είναι αποκλειστικά δική μας ευθύνη.

Για να δούμε λοιπόν, ποια ήταν και είναι η στάση ενός «ιδιαίτερα θρησκευόμενου λαού» όπως εμείς, σε θέματα που απαίτησαν στις μέρες μας, καλοσύνη.
- Μισήσαμε τους οικονομικούς μετανάστες, όταν «μας πήραν τις δουλειές μας». Δουλειές που η υποκρισία μας και μόνο δεν μας επέτρεψε να παραδεχτούμε πως δεν θα καταδεχόμαστε ποτέ να κάνουμε.
- Ονοματίσαμε «πόρνες» τις γυναίκες του πρώην παραπετάσματος, όχι μόνο για την ομορφιά τους, αλλά γιατί αυτές ήξεραν να σιδερώνουν, να πλένουν, να μαγειρεύουν, πράγματα που εμείς ποτέ δεν μάθαμε να κάνουμε, ή δεν θέλαμε να κάνουμε. Τοποθετήσαμε αυθαίρετα, τις ίδιες αυτές γυναίκες σε χαμηλότερη κοινωνική τάξη από εμάς, άσχετα αν πολλές απ’ αυτές είχαν πτυχία ανωτάτων σχολών, ή είχαν μεγαλώσει σε πρωτεύουσες ενός άλλου Κόσμου.
- Εκμεταλλευτήκαμε τους παραπάνω, όπως μπορέσαμε, χωρίς ποτέ να προσπαθήσουμε να δούμε λίγο τον εαυτό μας στη θέση τους, ενώ τους ομαδοποιήσαμε όλους κάτω από μια κατηγόρια, γιατί λέει, μερικοί, από συγκεκριμένη χώρα, διέπραξαν εγκλήματα εδώ.
- Στερήσαμε απ’ τα παιδιά τους που μεγάλωσαν στην Ελλάδα, την χαρά και την υπερηφάνεια να αισθάνονται έλληνες, όταν παράλληλα βαφτίσαμε «έλληνες», με μεγάλη μάλιστα ευκολία άλλους, που και γεννήθηκαν, αλλά και μεγάλωσαν έξω, με υπεκφυγή την πιθανότητα να μας προσφέρουν ένα μετάλλιο, στην ουσία κίβδηλο, σε αθλητικούς αγώνες.
- Ελάχιστοι από εμάς πρόσφεραν βοήθεια στα στρατόπεδα των ρακένδυτων αυτών μεταναστών κ.ά.π.

Κι’ όλα αυτά, με μια Εκκλησία να παρατηρεί βωβή και απούσα. Μεταξύ μας όμως, δεν θάπρεπε να περιμένει κανείς τίποτε από την Εκκλησία, γιατί δύσκολα η τελευταία θα διακινδύνευε να χάσει μέρος της δημοτικότητάς της, με το να στηλιτεύσει την απονιά και την αδικία.

Αλήθεια, χρειάζεται έρευνα για να μετρηθεί ο βαθμός της θρησκευτικότητάς μας; Μήπως γι’ αυτούς τους ανθρώπους ο Θεός, δεν θα μπορούσε να γίνουμε εμείς;
Μήπως η συκοφαντία, η υποκρισία, η λαιμαργία, η αδιαφορία, η κακία, η μνησικακία, η επίδειξη πλούτου είναι «ασθένειες» που γιατρεύονται με συχνές επισκέψεις μας στην εκκλησία; Όχι βέβαια…
Το πρόβλημα είναι η αραίωση της συχνότητας των επισκέψεών μας στην ίδια μας την ψυχή, για την οποία ψυχή κάποτε –δίκαια- είμαστε σαν λαός υπερήφανοι.

Γιώργος Ε. Ζαννιάς
Γραμματέας Δ.Σ. Ινστιτούτου Επικοινωνίας

Τα blogs και οι αλλαγές στα κανάλια επικοινωνίας.

Πριν από λίγο καιρό είχα προγραμματίσει μια συνάντηση με τον φίλο μου τον Αλέξανδρο. Ο Αλέξανδρος διευθύνει έναν εκδοτικό οίκο και η συνάντηση μας θα γίνονταν στο γραφείο του. Ήξερα ότι είχε αρκετή δουλειά κι έτσι δεν θεώρησα ότι τη μικρή καθυστέρηση μου δεν θα την πρόσεχε. Η αντίδραση του όμως ήταν απρόσμενη.

─ Έλα βρε Αντρέα, που είσαι τόση ώρα;

─ Συγνώμη Αλέξανδρε αλλά καθυστέρησα σ’ ένα βιβλιοπωλείο. Χάζευα τα καινούργια σου βιβλία κι από το λίγο που είδα φαίνεται να υπάρχει ενδιαφέρον.

─ Καλά και στο βιβλιοπωλείο κάθισες να χαζέψεις τα καινούργια μας βιβλία; Δεν ερχόσουν εδώ στην ώρα σου, να σου φτιάξω και καφέ, να απολαύσεις τα βιβλία με την ησυχία σου εσύ, να γλυτώσω από τον Αρίδη εγώ;

─ Αρίδης, ποιος είναι ο Αρίδης;

─ Δεν ξέρεις τον Αρίδη; Ο κύριος Αρίδης είναι ένας εξαιρετικός κύριος ο οποίος έχει γράψει – μέχρι στιγμής – δεκατέσσερα βιβλία, από τα οποία έχει εκδόσει – με δικά του έξοδα ένα, το οποίο δεν νομίζω να έχει πουλήσει έστω κι ένα αντίτυπο και ο οποίος με πολιορκεί εδώ και ένα χρόνο να του εκδώσω το δεύτερο.

─ Φαντάζομαι θέλει έναν σοβαρό εκδότη και γι’ αυτό διάλεξε εσένα.

─ Έλα ρε Αντρέα, έχει απευθυνθεί τουλάχιστον σε άλλους πέντε – από αυτούς που γνωρίζω – γιατί δε νομίζω ότι θα έχει απευθυνθεί μόνο σ’ αυτούς. Απλά οι άλλοι τον ξαποστείλανε κι έτσι είμαι ο μόνος που με βασανίζει ένα χρόνο τώρα. Εμφανίζεται ξαφνικά κι εκεί που δεν τον περιμένεις στρογγυλοκάθεται στο γραφείο σου και σ’ αρχίζει … Όπως καταλαβαίνεις αν δεν είχες αργήσει, την τελευταία ενημέρωση σχετικά με τα συγγραφικά του επιτεύγματα θα την είχα γλυτώσει.

Με αφορμή τον Αρίδη ρώτησα τον Αλέξανδρο αν έχει συναντήσει κι άλλους τέτοιους γραφικούς τύπους και η απάντησή του με ξάφνιασε. Δεν φαντάζεσαι μου είπε «πόσοι άνθρωποι γράφουν και θέλουν τα γραπτά τους να τα εκδώσουν. Δεν τους ενδιαφέρει τόσο να βγάλουν λεφτά, όσο να δουν τις σκέψεις τους τυπωμένες, στο ράφι ενός βιβλιοπωλείου». Ήταν η πρώτη φορά που συνειδητοποιούσα ποια πραγματική ανάγκη κρύβεται πίσω από την έκρηξη που παρουσιάζει το ενδιαφέρον¹ και η ανάπτυξη² των ηλεκτρονικών ημερολογίων – ο αγγλικός όρος είναι blogs – στο διαδίκτυο, είναι η ανάγκη για επικοινωνία.

Θα μου πείτε είναι ανάγκη η επικοινωνία μέσω ενός καναλιού επικοινωνίας; Ναι, είναι η ανάγκη των ανθρώπων που επιθυμούν να μοιραστούν σκέψεις και απόψεις τους με ένα ακροατήριο μέσω ενός βιβλίου, ενός περιοδικού, μιας εφημερίδας, του κινηματογράφου ή της τηλεόρασης. Βέβαια την ευκαιρία να επικοινωνήσουν τελικά την έχουν αυτοί που μπορούν να ικανοποιήσουν τις προϋποθέσεις του καναλιού επικοινωνίας στο οποίο απευθύνονται, και οι οποίες ως επί το πλείστον σχετίζονται με το «αγοραστικό ενδιαφέρον» του ακροατηρίου τους. Έτσι, λίγοι τελικά θα μπορέσουν να ικανοποιήσουν την ανάγκη τους για επικοινωνία, αυτοί που οι ιδιοκτήτες των καναλιών επικοινωνίας θεωρούν ότι ενδιαφέρουν το ακροατήριο στο οποίο απευθύνονται.

Το διαδίκτυο, μέσω των ηλεκτρονικών ημερολογίων, ήρθε ν’ αλλάξει το παραπάνω μοντέλο. Θέλεις να πεις τη γνώμη σου, θέλεις να εκδόσεις τα ποιήματα σου, θέλεις να διαμαρτυρηθείς για το αποτέλεσμα που έφερε η ομάδα σου, κανένα πρόβλημα. Δημοσίευσε το στο blog σου. Αφ’ ενός δεν κοστίζει τίποτα κι αφ’ εταίρου μπορεί να ενδιαφέρει περισσότερους απ’ όσους νομίζει ο εκδότης στον οποίο απευθύνθηκες.

Αυτό είπα και στον Αλέξανδρο, «κοίτα για να μην έχω άγχος την επόμενη φορά που θα έρθω μήπως εμφανιστεί ο Αρίδης και σε πρήξει στην ενημέρωση για τις νέες ιδέες του, φρόντισε να του μιλήσεις για τα blogs. Πες του ότι μπορεί να δημιουργήσει ένα δικό του blog σε κάποια από τις πολλές διευθύνσεις που υπάρχουν (http://www.blogger.com/home, http://gr.blog.com/, http://www.newblog.com/, κλπ) για να δεις και συ από τις επισκέψεις που θα έχει, μήπως τελικά κάνεις λάθος στην εκτίμηση σου για το συγγραφικό του έργο».

Τι λέτε; Δεν είναι μια καλή ευκαιρία για τον Αρίδη;

Ευαγγελάτος Ανδρέας,

Μέλος της Επιτροπής Επιμόρφωσης ΙΕπ

------------------------------------------------------------------------------------------------------

1 Όπως φαίνεται στο διάγραμμα αριστερά το τρίτο τετράμηνο του 2006 παρουσιάζεται μια “έκρηξη” του ενδιαφέροντος των επισκεπτών του Google σχετικά με την wikipedia καθώς και για τα blogs.

2 Η εταιρεία TypePad δηλώνει ότι πάνω από 50 εκατομμύρια άνθρωποι διαβάζουν ένα από τα δέκα χιλιάδες TypePad blogs κάθε μήνα (εφημερίδα ΤΟ ΒΗΜΑ, Κυριακή 21 Ιανουρίου 2007).

Το Ινστιτούτο Επικοινωνίας σας καλωσορίζει στο blog του.

Το Ινστιτούτο Επικοινωνίας ξεκινάει το blog του με στόχο να δημοσιοποιούνται απόψεις των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου, του Επιστημονικού Συμβουλίου και των Ιδρυτικών Μελών του ΙΕπ.

Τα θέματα θα αφορούν ευρύτερα και ειδικότερα θέματα επικοινωνίας που έχουν σχέση με επίκαιρα αλλά και με διαχρονικά ζητήματα.

Τα σχόλια είναι ελεύθερα από τους επισκέπτες, με την προϋπόθεση ότι τηρείται η απαιτούμενη ευπρέπεια στο δημόσιο λόγο.

Σώτω Μητρόγλου

Γενική Διευθύντρια Ινστιτούτου Επικοινωνίας